Inhoudsopgave
- Wat is bedrijfscultuur?
- Hoe herken je een bedrijfscultuur?
- Welke types bedrijfscultuur bestaan er?
- Wat als je niet bij de bedrijfscultuur past?
- Voor managers: hoe verander je de bestaande bedrijfscultuur?
- Stap 1. Een kernteam aan de slag
- Stap 2. Waarden concreet maken
- Stap 3. Volhouden
- Voor start-ups: een bedrijfscultuur bepalen
- Stap 1. Bepaal je kernwaarden
- Stap 2. Een heldere missie en duidelijke visie
- Stap 3. Hou je bedrijfscultuur levend
Wat is bedrijfscultuur?
De bedrijfscultuur bestaat uit de ongeschreven regels, gewoonten en gedrag van alle medewerkers binnen een bepaalde firma. Deze zijn dan weer gebaseerd op een set gedeelde waarden. Ook uit de manier waarop processen verlopen, kan je veel afleiden over de bedrijfscultuur.
De impact van de bedrijfscultuur is groot: ze bepaalt hoe goed je je voelt op het werk, hoe collega’s met elkaar omgaan én hoe succesvol een bedrijf is. Ze maakt dat mensen bij een bedrijf willen werken, of dat ze er net willen wegvluchten.
Een positieve bedrijfscultuur is hét fundament voor efficiënte teams en gemotiveerde medewerkers, zegt recent onderzoek van Google. Voor werkgevers loont het dus best de moeite om de cultuur van hun organisatie of team kritisch onder de loep te nemen.
Hoe herken je een bedrijfscultuur?
Bij veel bedrijven is een bedrijfscultuur vanzelf ontstaan, en is ze effectief ‘ongeschreven’. Als nieuwe medewerker is het dan aftasten en wennen. Het duurt even om de bedrijfscultuur van je kersverse werkgever in je op te nemen. Het is dus zeker interessant om al tijdens je sollicitatie alert te zijn en aan te voelen of de cultuur je zal liggen. Pro tip: een pingpongtafel is geen garantie voor een positieve sfeer.
Ben je eenmaal aangeworven, dan is je eerste werkdag verhelderend: is de sfeer hartelijk en open of net kil en negatief, zoals bij respectievelijk Anouk en Kristel? Je eerste kennismaking zegt heel veel over de heersende bedrijfscultuur.
Welke types bedrijfscultuur bestaan er?
Kan je niet helemaal de vinger leggen op de bedrijfscultuur van je werkgever? Vraag je je soms af waarom zaken op een bepaalde manier lopen? Onderzoekers van de universiteit van Michigan maakten een handige opdeling die verhelderend kan werken.
Zo kan je het gevoel hebben dat er een heel competitieve sfeer hangt, of net dat iedereen één gemeenschappelijk doel nastreeft. Kan jij jouw werkgever plaatsen bij één van deze vijf types bedrijfscultuur?
- De adhocratiecultuur
- De clancultuur
- De nomadische bedrijfscultuur
- De elitecultuur
- De ‘mensen onder elkaar’-cultuur
Wat als je niet bij de bedrijfscultuur past?
Merk je dat je je – ook na een hele tijd – niet kan vinden in de (nieuwe) bedrijfscultuur van je werkgever? Heb je eigenlijk een heel andere waardenset dan het bedrijf waar je voor werkt?
Dan is het belangrijk om goed na te denken of je je wel langer wil inzetten voor een organisatie waar je weinig of geen voeling mee hebt, en waarvan de waarden je eerder koud laten. Meestal doe je jezelf een groot plezier door op zoek te gaan naar een werkplek met een bedrijfscultuur die wel helemaal bij je past!
Voor managers: hoe verander je een bestaande bedrijfscultuur?
Wanneer uit alles blijkt dat de cultuur binnen een bedrijf heel wat nefaste effecten heeft, dan is het slim om een nieuwe bedrijfscultuur door te voeren. Erg waardevol, maar wel een moeilijk en lang proces. Een bestaande bedrijfscultuur is immers diepgeworteld en elke verandering brengt uitdagingen mee. En dan komt het belangrijkste: die nieuwe cultuur ook volhouden.
Stap 1. een kernteam aan de slag
Een verandering start met een kernteam dat bestaat uit leden van het managementteam én medewerkers uit diverse teams. Dit team van 10 tot 15 medewerkers bespreekt wat er moet veranderen en bepaalt de kernwaarden (uit stap 1 hieronder, exact zoals bij een start-up). Soms kan externe coaching hierbij erg waardevol zijn, om vastgeroeste patronen écht te doorbreken.
Stap 2. waarden concreet maken
Het kernteam past vervolgens zelf deze nieuwe waarden toe binnen hun teams en vertelt erover aan hun collega’s. Zo demonstreren ze meteen hoe de nieuwe waarden concreet toegepast worden.
Verspreid de bedrijfscultuur breed en leef ze zelf 100 % na: hang de waarden op in de kantoren, pak ermee uit in elke vacature, toets tijdens elke meeting of de cultuur leeft. Zet ze ook op je website, zoals Netflix of Spotify dat doen met hun intussen beroemde Culture Decks.
Zorg dat er tijd en ruimte mag gemaakt worden om de cultuur na te leven.
Stap 3. volhouden
Een goede, positieve bedrijfscultuur kost tijd, energie en aandacht. Verder zijn er eigenlijk geen ‘kosten’ verbonden aan het volhouden van een bedrijfscultuur. De tijd die je in een positieve cultuur stopt, verdien je absoluut terug door gemotiveerde, gedreven medewerkers die the extra mile willen gaan voor hun topwerkgever.
Zorg er dus voor – óók als collega – dat nieuwe medewerkers meteen ondergedompeld worden in de nieuwe cultuur. Pols al tijdens de sollicitatie naar gedeelde waarden, zo werf je profielen aan die passen bij de nieuwe cultuur, en die lang in je organisatie willen blijven.
Voor start-ups: een eigen bedrijfscultuur bepalen
Bij beginnende bedrijven of start-ups kan je van meet af aan een duidelijk gedefinieerde bedrijfscultuur implementeren.
Zeker nu talent niet langer voor het oprapen ligt, zorgt de heersende cultuur ervoor dat je goede medewerkers aantrekt én behoudt. Wil je dus toptalent aantrekken en de productiviteit boosten? Dan loont het de moeite om je bedrijfscultuur goed vast te leggen en te bewaken.
Een aantal vooraanstaande tech-firma’s stellen een heus culture deck samen, waar alle waarden en de gewenste cultuur duidelijk omschreven is. Bekijk ter inspiratie maar eens de culture decks van Netflix of Spotify. Maar hoe begin je er nu zelf aan?
Stap 1: bepaal je kernwaarden
De gedeelde waarden van het bedrijf en de medewerkers vormen de kern van ieders gedrag en bepalen motivatie en inzet. Ze maken succes mogelijk.
Denk goed na over de échte waarden die je nastreeft, en ga niet voor waarden die goed klinken, maar eigenlijk hol zijn. Welk gedrag en welke vaardigheden waarderen collega’s van elkaar? Deze vijf- tot zestal eigenschappen vormen de waarden van het bedrijf en leggen de basis voor aanwervingen, evaluaties en ontslagen. Pro tip: een fancy kantoor, (opnieuw) die pingpongtafel en gratis broodjes zijn niét de bedrijfscultuur.
Stap 2: een heldere missie en duidelijke visie
Wat wil je als organisatie bereiken, en waarom? Dat is dé voortstuwende kracht van elk team. Wanneer het even minder gaat, of de obstakels zijn lastig, dan kan je altijd teruggrijpen naar een heldere missie en duidelijke visie. Vergelijk het met een sportteam. De beker is het einddoel, en nederlagen horen er af en toe bij, maar het doel blijft helder. Deel dan ook regelmatig informatie met je medewerkers over hoe de toestand van het bedrijf is. Het wij-gevoel en de betrokkenheid stijgt instant.
Stap 3: hou je bedrijfscultuur levend
Dit is belangrijk voor elke leidinggevende: walk the talk, doe wat je zegt en zeg wat je doet. Lead by example: leef zelf de waarden na die je definieert. Laat je bedrijfswaarden terugkomen in elke meeting, in elke evaluatie, in elke aanwerving en ja, ook in elk ontslag. Want wie de waarden niet deelt, past niet bij het bedrijf en zal zich er zelf ook niet optimaal voelen.
Ontvang onze nieuwsbrief vol tips en boeiende artikels
Wil jij graag op de hoogte blijven van het laatste carrière-advies? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief en ontvang wekelijks nuttige tips voor je carrière.